Więcej urlopu rodzicielskiego, trudniej o wypowiedzenie. Ważne zmiany dla pracowników!

Ochrona pracowników przy umowie na czas określony
Obecnie, kiedy pracodawca chce wypowiedzieć pracownikowi umowę na czas określony, nie ciążą na nim żadne ograniczenia poza ewentualnym okresem wypowiedzenia. Po wejściu w życie nowych przepisów pracodawca będzie jednak zobowiązany do uzasadnienia swej decyzji pracownikowi, a ponadto przyjdzie mu skonsultować się ze związkiem zawodowym reprezentującym zatrudnionego. Ponadto zostaną wprowadzone nowe zasady dotyczące umów na okres próbny, których długość zostanie uzależniona od czasu trwania planowanej umowy o pracę. Pracodawcy będą musieli także odnosić się do wniosków ich pracowników o zawarcie umowy na czas nieokreślony lub na cały etat, a w przypadku odmowy - uzasadnić swoje decyzję.

Jawność i równość wynagrodzeń
W wyniku przyjęcia przez Parlament Europejski przepisów dyrektywy, zbliża się moment kiedy państwa członkowskie UE zostaną zobowiązane do zmiany swojego prawa tak, aby zatrudnieni mogli oczekiwać od pracodawców jasnej informacji zarówno o indywidualnej, jak i przeciętnej wysokości wynagrodzenia na danym stanowisku. W praktyce zlikwiduje to tajemnicę wynagrodzenia, która niejednokrotnie krzywdziła nowych pracowników, nie mających wiedzy na temat tego ile zarabiają inni, a zajmujący się takimi samymi obowiązkami. Zmiany mają także zapobiec dyskryminacji w płacach ze względu na płeć - według Parlamentu Europejskiego, kobiety w UE - wykonując dokładnie tę samą pracę co mężczyźni - zarabiają średnio o 13% mniej.

Praca zdalna
Praca sprzed komputera spopularyzowała się jako pokłosie pandemii COVID-19. Co prawda dotyczy tylko części branż - nie wszystko da się wykonać sprzed ekranu komputera - ale w wielu przedsiębiorstwach pozostała do dziś. Konieczność wdrożenia pracy zdalnej wywołała też niemałe zamieszanie w oświacie czy administracji publicznej. Dlatego wraz z nowelizacją kodeksu pracy została ustalona definicja pracy zdalnej, zasady jej wykonywania czy kontroli przez pracodawcę, a także zagwarantowane prawa do jej wykonywania na żądanie - w wysokości 24 dni w ciągu roku kalendarzowego. Należy jednak pamiętać, że prawo to będzie przysługiwać tylko w wyjątkowych przypadkach, np. opieką nad chorym członkiem rodziny.

Wizja czterodniowego tygodnia pracy
Coraz więcej państw i przedsiębiorstw wprowadza pilotaże mające na celu sprawdzenie jak w praktyce funkcjonuje czterodniowy tydzień pracy. Należy przypomnieć, że jeszcze 50 lat temu standardowo pracowało się przez sześć dni w tygodniu - pierwszą wolną sobotą był 21 lipca 1973 r., a oficjalnie zatwierdzenie pięciodniowego tygodnia pracy miało miejsce w roku 1989. Eksperymenty pokazują, że pracownicy podchodzą do tego z wielkim entuzjazmem - są zdecydowanie bardziej wypoczęci i zmotywowani, rzadziej udają się na zwolnienie lekarskie, w większym stopniu poświęcają czas rodzinie i zainteresowaniom. Po drugiej strony barykady stoją pracodawcy, którzy podchodzą do tego bardziej sceptycznie, niepokojąc się spadkiem produktywności przy jednoczesnej konieczności utrzymania płac jak w obecnym modelu. Eksperci twierdzą jednak, że trzydniowy weekend - choć niesie zagrożenia, z którymi trzeba się będzie uporać - jest nieunikniony. Przede wszystkim ze względu na postępującą automatyzację, zmiany w funkcjonowaniu nowoczesnych gospodarek oraz problem wypalenia zawodowego. Niemniej jednak w Polsce do skrócenia tygodnia pracy droga jeszcze długa, lecz wszystko na to wskazuje, że prędzej czy później do niej dojdzie - projekt skrócenia czasu pracy do 35 godzin tygodniowo złożyła choćby Lewica we wrześniu 2022 r., ale jej projekt trafił do sejmowej "zamrażarki".