Ochrona pracowników przy umowie na czas określony
Obecnie, kiedy pracodawca chce wypowiedzieć pracownikowi umowę na czas określony, nie ciążą na nim żadne ograniczenia poza ewentualnym okresem wypowiedzenia. Po wejściu w życie nowych przepisów pracodawca będzie jednak zobowiązany do uzasadnienia swej decyzji pracownikowi, a ponadto przyjdzie mu skonsultować się ze związkiem zawodowym reprezentującym zatrudnionego. Ponadto zostaną wprowadzone nowe zasady dotyczące umów na okres próbny, których długość zostanie uzależniona od czasu trwania planowanej umowy o pracę. Pracodawcy będą musieli także odnosić się do wniosków ich pracowników o zawarcie umowy na czas nieokreślony lub na cały etat, a w przypadku odmowy - uzasadnić swoje decyzję.
Urlopy rodzicielskie i zasiłek macierzyński
Urlop rodzicielski ma zostać wydłużony z 32 do 41 tygodni (lub 43 tygodni przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka) z zachowaniem 9 tygodni na wyłączność dla każdego rodzica. Na zmianach skorzystają także ojcowie, bowiem należne im prawo do urlopu rodzicielskiego nie będzie już zależne od tego czy matka dziecka podlega ubezpieczeniu w dniu porodu. Jeśli chodzi o wysokość zasiłku macierzyńskiego, jego wysokość wyniesienie 70% podstawy wymiaru zasiłku (choć matka będzie mogła złożyć wniosek o jej zwiększenie do 81,5% w terminie 21 dni od porodu). Zwiększona ma również zostać ochrona stosunku pracy przy powrocie z urlopu.
Jawność i równość wynagrodzeń
W wyniku przyjęcia przez Parlament Europejski przepisów dyrektywy, zbliża się moment kiedy państwa członkowskie UE zostaną zobowiązane do zmiany swojego prawa tak, aby zatrudnieni mogli oczekiwać od pracodawców jasnej informacji zarówno o indywidualnej, jak i przeciętnej wysokości wynagrodzenia na danym stanowisku. W praktyce zlikwiduje to tajemnicę wynagrodzenia, która niejednokrotnie krzywdziła nowych pracowników, nie mających wiedzy na temat tego ile zarabiają inni, a zajmujący się takimi samymi obowiązkami. Zmiany mają także zapobiec dyskryminacji w płacach ze względu na płeć - według Parlamentu Europejskiego, kobiety w UE - wykonując dokładnie tę samą pracę co mężczyźni - zarabiają średnio o 13% mniej.
Praca zdalna
Praca sprzed komputera spopularyzowała się jako pokłosie pandemii COVID-19. Co prawda dotyczy tylko części branż - nie wszystko da się wykonać sprzed ekranu komputera - ale w wielu przedsiębiorstwach pozostała do dziś. Konieczność wdrożenia pracy zdalnej wywołała też niemałe zamieszanie w oświacie czy administracji publicznej. Dlatego wraz z nowelizacją kodeksu pracy została ustalona definicja pracy zdalnej, zasady jej wykonywania czy kontroli przez pracodawcę, a także zagwarantowane prawa do jej wykonywania na żądanie - w wysokości 24 dni w ciągu roku kalendarzowego. Należy jednak pamiętać, że prawo to będzie przysługiwać tylko w wyjątkowych przypadkach, np. opieką nad chorym członkiem rodziny.
Wizja czterodniowego tygodnia pracy
Coraz więcej państw i przedsiębiorstw wprowadza pilotaże mające na celu sprawdzenie jak w praktyce funkcjonuje czterodniowy tydzień pracy. Należy przypomnieć, że jeszcze 50 lat temu standardowo pracowało się przez sześć dni w tygodniu - pierwszą wolną sobotą był 21 lipca 1973 r., a oficjalnie zatwierdzenie pięciodniowego tygodnia pracy miało miejsce w roku 1989. Eksperymenty pokazują, że pracownicy podchodzą do tego z wielkim entuzjazmem - są zdecydowanie bardziej wypoczęci i zmotywowani, rzadziej udają się na zwolnienie lekarskie, w większym stopniu poświęcają czas rodzinie i zainteresowaniom. Po drugiej strony barykady stoją pracodawcy, którzy podchodzą do tego bardziej sceptycznie, niepokojąc się spadkiem produktywności przy jednoczesnej konieczności utrzymania płac jak w obecnym modelu. Eksperci twierdzą jednak, że trzydniowy weekend - choć niesie zagrożenia, z którymi trzeba się będzie uporać - jest nieunikniony. Przede wszystkim ze względu na postępującą automatyzację, zmiany w funkcjonowaniu nowoczesnych gospodarek oraz problem wypalenia zawodowego. Niemniej jednak w Polsce do skrócenia tygodnia pracy droga jeszcze długa, lecz wszystko na to wskazuje, że prędzej czy później do niej dojdzie - projekt skrócenia czasu pracy do 35 godzin tygodniowo złożyła choćby Lewica we wrześniu 2022 r., ale jej projekt trafił do sejmowej "zamrażarki".