Październik od lat na całym świecie jest miesiącem świadomości raka piersi. W Rzeszowie ten czas to nie tylko symboliczny różowy akcent w kalendarzu, ale – jak podkreśla Halina Lubera, prezes Stowarzyszenia Amazonek w Rzeszowie – konsekwentna, całoroczna praca edukacyjna i wsparciowa. Organizacja, która działa nieprzerwanie od 29 lat, łączy profilaktykę, rehabilitację i aktywizację – a wszystko po to, by uczyć czujności onkologicznej i przywracać komfort życia po chorobie.

Edukacja nie od święta: warsztaty w NFZ i spotkania w ratuszu

Amazonki prowadzą cykliczne, bezpłatne warsztaty w siedzibie NFZ przy ul. Zamkowej 8 w Rzeszowie – w każdy ostatni poniedziałek miesiąca, godz. 10:00–12:00. Uczestniczki (i uczestnicy – bo przychodzą też pary) uczą się samobadania piersi na fantomach, słyszą o profilaktyce i możliwościach wsparcia. To pierwszy, najprostszy krok, który „kosztuje kilka minut w miesiącu, a może uratować życie”.

Równolegle w Ratuszu startuje otwarty cykl spotkań edukacyjnych. 23 października o 17:30 odbędzie się wykład „Jak gotować zdrowo, prosto i niedrogo”, który poprowadzą Jakub Drożdż i Natalia Pokora – studenci Uniwersytetu Rzeszowskiego pracujący pod opieką dr Eweliny Polak. 5 listopada zaplanowano kolejne spotkanie – Kinga Pieńkoś omówi czy suplementacja jest dziś naprawdę niezbędna. Każde wydarzenie kończy się krótką krzyżówką sprawdzającą zdobytą wiedzę.

Dla kogo? Dla każdej kobiety – niezależnie od wieku

„Kierujemy nasze działania do wszystkich kobiet” – podkreśla Pani Prezes. W klubie spotykają się nieraz trzy pokolenia jednej rodziny: córka, mama i babcia. Ryzyko rośnie m.in. przy obciążeniach rodzinnych, bardzo wczesnej pierwszej miesiączce lub późnej menopauzie, po 50. roku życia czy przy pierwszym dziecku po 30. roku życia. Dlatego Amazonki powtarzają: czujność onkologiczna nie ma granic wieku.

Samobadanie – najprostsza profilaktyka krok po kroku

Amazonki uczą, by ustalić stały termin: raz w miesiącu, najlepiej 3–5 dni po miesiączce; po menopauzie – wybrać stały dzień (np. 1. dzień miesiąca).

Przed lustrem: oceń kształt i symetrię piersi, wygląd skóry i brodawek. Zwróć uwagę na wciągnięcia, zaczerwienienia, obrzęki.
Pod prysznicem: unieś rękę, opuszkami palców wykonuj okrężne ruchy – od góry do dołu i od zewnątrz ku brodawce.
Na leżąco: podłóż poduszkę pod bark, zbadaj każdą pierś tą samą techniką.
Nie zapomnij o dołach pachowych.

Niepokojące objawy: wyczuwalny guzek lub zgrubienie, zmiana wielkości/kształtu, wciągnięcie skóry lub brodawki, wyciek, owrzodzenia, powiększenie węzłów chłonnych. W razie wątpliwości – kontakt z lekarzem, a rzetelnych informacji szukać w Narodowym Portalu Onkologicznym, na pacjent.gov.pl oraz na stronie amazonka.rzeszow.pl.

Aktywność lekiem na lęk: gimnastyka, woda, kijki i… taniec

Stowarzyszenie konsekwentnie inwestuje w rehabilitację i ruch. Od lat działają specjalistyczne grupy gimnastyczne w Klubie Akwarium przy ul. Puławskiej (z dwiema rehabilitantkami ukierunkowanymi na potrzeby Amazonek) oraz zajęcia na basenie – prowadzone m.in. przez dr. n. med. Pawła Piwońskiego (UR) i Karolinę Kidę. Do tego Nordic Walking na bulwarach i tegoroczna nowość: taniec jazzowy z elementami pilatesu. Zajęcia, które prowadzi Magdalena Widłak, szybko zapełniły grupę – 22 osoby ćwiczą w skupieniu i rytmie.

Plany na przyszły rok? Tai chi (w rozmowie pada „stajsi”), więcej zajęć w plenerze, warsztaty bębniarskie, a nawet teatr – również z udziałem Magdaleny Widłak. Chodzi nie tylko o sprawność fizyczną, ale i uruchomienie głowy, kreatywności i radości.

Wspólnota, która dodaje sił

Amazonki to grupa wsparcia dla kobiet w trakcie leczenia i po leczeniu. Do klubu dołączają także partnerzy – by nauczyć się wspierać i przypominać o samobadaniu. Stowarzyszenie dba też o integrację i kulturę: wyjścia do kina, na spektakle i koncerty, „babskie wieczory” oraz spotkania senioralne. W tym roku członkinie skorzystały z turnusu rehabilitacyjnego w Iwoniczu-Zdroju i terapeutycznego wyjazdu do Ciężkowic. Były też konkursy: fotograficzny („najpiękniejsze ujęcie Iwonicza”) oraz na najładniej zastawiony stół śniadaniowy – z nagrodami wręczonymi w ratuszu. To aktywności, które odciągają myśli od choroby, integrują i budują sprawczość.

Partnerstwo, które działa: samorząd i instytucje

Stowarzyszenie podkreśla silne wsparcie Prezydenta Rzeszowa i władz miasta oraz PFRON. Dzięki dotacjom – jak mówi Halina Lubera – około jedna trzecia budżetu pochodzi z samorządu. To realnie przekłada się na dostęp do sal, basenu, instruktorów i prelegentów. Amazonki współpracują również z Uniwersytetem Rzeszowskim i Narodowym Funduszem Zdrowia – łącząc medycynę, edukację i społeczne zaangażowanie.

Jak dołączyć i od czego zacząć?

Przyjdź na otwarte warsztaty w NFZ (ostatni poniedziałek miesiąca, 10:00–12:00, ul. Zamkowa 8).
Wpadnij na otwarte wykłady w ratuszu (23 października, 17:30 – zdrowe gotowanie; 5 listopada – suplementacja).
Zrób dziś samobadanie piersi i ustaw stałe przypomnienie raz w miesiącu.
Rzetelne informacje: Narodowy Portal Onkologiczny, pacjent.gov.pl, amazonka.rzeszow.pl.

Amazonki z Rzeszowa pokazują, że profilaktyka to nawyki, wiedza i wspólnota. A kilka minut w miesiącu – poświęconych na samobadanie – może stać się najlepszym prezentem dla siebie.

Zmarł (2)

Bardzo smutna wiadomość. Nie żyje znany przewodnik beskidzki

W wieku 93 lat odszedł Leopold Kula, bratanek pułkownika Leopolda Lisa-Kuli