Historię opowiada zaprzyjaźniony portal wBieszczady.pl. Przemierzając Bieszczady Wielką Obwodnicą Bieszczadzką, bardzo chętnie zatrzymujemy się na punkcie widokowym zlokalizowanym tuż przy wjeździe do Lutowisk (od strony Czarnej Górnej). Kilka lat temu lokalny samorząd postanowił wybudować tam wygodny i duży parking. Zadbano nie tylko o miejsca do zaparkowania samochodów i autokarów, ale także o ławki oraz kosze na śmieci.
Znajdziemy tam również zdjęcie panoramiczne, na którym oznaczono widoczne szczyty i inne punkty geograficzne. Z punktu, przy dobrej widoczności rozpościera się rozległy widok na Bieszczady Wysokie, leżące po stronie polskiej oraz ukraińskiej. Zobaczymy Tarnicę, Szeroki Wierch, Krzemień, Bukowe Berdo, Kopę Bukowską, Halicz, Czeresznię, Czereszenkę i szczyty po stronie ukraińskiej – Starostynę, słynny Pikuj oraz wiele innych.
Oprócz górskich szczytów z łatwością można dostrzec też miejscowość Lutowiska, a w niej charakterystyczny kościół.
Fot. Marek Jurek
Kościół w Lutowiskach
Do momentu, kiedy w 1896 roku spłonęła stara cerkiew w Lutowiskach. Miejscowi rzymscy katolicy korzystali z niej wspólnie z grekokatolikami. W późniejszym czasie stosunki między obiema grupami wyznaniowymi popsuły się na tyle, iż rzymscy katolicy zmuszeni okolicznościami postanowili wznieść odrębną świątynię i w 1898 roku założyli komitet budowy kościoła. Jego przedstawiciele próbowali wyjednać u biskupa przemyskiego Józefa Sebastiana Pelczara zgodę na założenie parafii w Lutowiskach, lecz ze względu na niewielką liczbę wiernych uzyskali jedynie zgodę na utworzenie ekspozytury. Na przełomie XIX i XX wieku, w Lutowiskach powstała kapelania podległa parafii w Polanie. Osiadł tam wówczas ksiądz Konstanty Nestor Piątkiewicz.
Fot. wikipedia | zdjęcie zostało zrobione w sierpniu 1938 roku
Przed rozpoczęciem budowy kościoła, rzymscy katolicy postanowili wznieść tymczasową kaplicę. Próby uzyskania od grekokatolików używanej przez nich w czasie prac nowej cerkwi czasowni nie przyniosły rezultatu. Od dyrektorów okolicznych tartaków w Smolniku, Boberce, Dwerniku Lipiu i Zatwarnicy, w większości Żydów, otrzymano nieodpłatnie materiały na kaplicę. Ostatecznie została ona poświęcona w 1903 roku.
Budowa kościoła w Lutowiskach
W 1907 roku, w Lutowiskach zamieszkał ksiądz Michał Huciński, mianowany na administratora ekspozytury parafii w Polanie. Dzięki jego zaangażowaniu prace przy wznoszeniu świątyni, plebanii i cmentarza przebiegały zgodnie z planem. Na bardzo korzystnych warunkach zakupił od miejscowej żydowskiej rodziny grunt, jednak potrzeba była zbiórka pieniężna wśród parafian. Niestety nie byli oni w stanie sfinansować budowy okazałego kościoła. Z tego powodu ksiądz Huciński jeździł, kwestując po Galicji. Kierował także listy z prośbą o wsparcie do monarchów europejskich. Odpowiedział mu, udzielając wsparcia finansowego, król Zjednoczonego Królestwa Edward VII.Kościół został zaprojektowany przez Stanisława Majerskiego z Przemyśla i Ludwika Baldwina-Ramułta właściciela Dwernika. Budowa rozpoczęła się 3 września 1911 roku, a zakończyła przed 1923 roku, kiedy to kościół został poświęcony przez biskupa Karola Józefa Fischera.
Okres wojen
Podczas I wojny światowej, gdy przez Lutowiska przechodził front, świątynia została lekko uszkodzona, ale nie przerwało to prac przy jej wznoszeniu. Ołtarz do świątyni, wykonany w Szkole Rzeźbiarskiej Salezjanów w Oświęcimiu, został ufundowany przez biskupa Anatola Nowaka. W 1913 roku założono tutejszą parafię. W dniu 6 stycznia 1936 roku przy kościele pochowano pierwszego proboszcza parafii księdza Hucińskiego. Do 1939 roku zakupiono całość wyposażenia kościoła, który był od wewnątrz pokryty bogatą polichromią. Miał także witraże, odpowiedni parkiet i dębowe ławy. Kościół służył wiernym do 1944 roku.W latach 1944-1951, kiedy Lutowiska znajdowały się w ZSRR, kościół został zdewastowany, a jego wyposażenie rozkradziono. Mogiła księdza Hucińskiego została sprofanowana, a jego zwłoki wyrzucone z grobu. Przypadkowy Polak dokonał powtórnego pochówku kapłana.
W latach 1951-1960 kościół pozostawał opuszczony. Od 1960 do 1963 roku prowadzono prace remontowe w kościele. W dniu 27 października 1963 roku ponownie poświęcono świątynię.
Kościół parafialny w Lutowiskach wpisany został do rejestru zabytków jako dobro kultury stanowiące „jedyny przykład sakralnej architektury neogotyckiej na obszarze polskich Bieszczadów”.
źródło: parafia-lutowiska.webd.pl
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.